ขอบฟ้าด้านตะวันออกค่อยๆเปลี่ยนสี มองเห็นค้างคาวบินวนเหนือท้องฟ้ายามอรุณรุ่ง จากนั้น ภาพเงาของสถูปก็ค่อยๆ ปรากฏ ไล่ตั้งแต่ยอดลงมาถึงเบื้องล่างของวัด ท้ายที่สุดบุโรพุทโธสีเทาทะมึนอลังการ ก็เผยโฉมออกมาให้เห็นเต็มตา บุโรพุทโธ หรือ โบโรบูดูร์ (Borobudur) เป็นสิ่งก่อสร้างทางพุทธศาสนาที่ใหญ่ที่สุดในโลก ซึ่งตระหง่านอยู่บนดินแดนอินโดนีเซีย ในเกาะชวา อยู่ห่างจากเมืองยอกยาการ์ตา (Yogyakata) ราว 40 กิโลเมตร
โบราณสถานแห่งนี้นับเป็นศาสนสถานที่ยิ่งใหญ่อลังการเทียบเท่านครวัดแห่งกัมพูชา อาณาจักรพุกามของพม่า และทัชมาฮาลของอินเดีย ตามความเชื่อของชาวพุทธ รูปร่างของบุโรพุทโธ เปรียบเป็นสัญลักษณ์แห่งจักรวาล ความหมายนั้น ก็สื่อถึง วัดที่สร้างไว้บนภูเขา จึงกล่าวกันว่า ระดับบนสุดเปรียบเสมือนปรินิพพาน โดยไม่กี่ชั่วโมงก่อนฟ้าจะสาง นักท่องเที่ยวค่อยๆทยอยเดินตุปัดตุเป๋ ผ่านขั้นบันไดอันยุงเหยิงไปยังชั้นบนสุดของวัด บางคราวแสงจากไฟฉายก็เผยให้เห็นรายละเอียดที่ถูกครอบงำในความมืด คือ รูปสลักสิงโตคำราม ไม่ก็รูปสลักนูนสูงรูปเรือชวาท่ามกลางทะเลแห่งพายุ สถาปัตยกรรมที่สร้างจากหินกว่าสองล้านก้อนดูเล็กไปถนัดใจ เมื่อเทียบกับภูเขาไฟสองลูก Merapi และ Sumbing ที่ขนาบข้าง นับว่าเหลือเชื่อที่ว่า ตามประวัติศาสตร์แล้วบุโรพุทโธโดยมากมักถูกทิ้งร้าง ส่วนหนึ่งก็ต้องขอบคุณภูเขาไฟที่กล่าวมา คาดว่าบุโรพุทโธน่าจะถูกสร้างมาช่วงปี ค.ศ. 750-840 โดยราชวงศ์กษัตริย์ชวาราชวงศ์ไศเลนทร์ที่นับถือศาสนาพุทธ และน่าจะถูกลืมเลือนหลังจากสร้างเสร็จไม่นาน เมื่อศาสนาอิสลามเข้ามาถือครองเกาะชวา รวมถึงภัยธรรมชาติ
วัดแห่งนี้ถูกเถ้าถ่านภูเขาไฟและผืนป่าคืบคลานเข้าปกคลุมปกปิดราวกับเป็นความลับ จนมาถูกค้นพบอีกครั้งในศตวรรษที่ 19 นำไปสู่การบูรณะจนกลับมาสมบูรณ์สวยงามจวบจนปัจจุบัน และได้รับการรับรองให้เป็นมรดกโลกทางวัฒนธรรมโดยองค์การยูเนสโก ในปี ค.ศ. 1991
โบราณสถานแห่งนี้นับเป็นศาสนสถานที่ยิ่งใหญ่อลังการเทียบเท่านครวัดแห่งกัมพูชา อาณาจักรพุกามของพม่า และทัชมาฮาลของอินเดีย